In tijden van corona worden ook de verpleeghuizen hard getroffen. Wij denken aan de bewoners en hun naasten. Op deze pagina verzamelen we informatie voor- en verhalen vanuit onze verpleeghuizen.
Overzicht: warme zorg in coronatijden
Op deze pagina vind je handige informatie van experts uit ons netwerk en mooie initiatieven bij onze verpleeghuisorganisaties. Onderaan een overzicht met externe informatieve links.
Trots!
Wij zijn ontzettend trots op alle medewerkers in de verpleeghuizen!
Wij wensen iedereen veel gezondheid en sterkte toe.
Het UKON-team
Resultaten onderzoek verruiming bezoekregeling (UPDATE mei 2021)
Voor het 4e rapport 'Gevaccineerd, en nu?' is gekeken naar de vaccinatiegraad en de impact daarvan op de bezoekregeling en het dagelijks leven in verpleeghuizen. Het rapport begint met een samenvatting.
In april 2021 verscheen in International Psychogeriatrics een wetenschappelijk artikel met daarin de resultaten van het onderzoek naar de bezoekregeling. Je kan het artikel hier lezen.
3e rapport verruiming bezoekregeling verpleeghuizen: 'klaar voor een nieuwe golf?' is op 16 oktober aangeboden aan het ministerie van VWS met daarin de uitkomsten van een nieuwe meting (25-9 tot 6-10) waarin is gekeken hoe het dagelijks leven in verpleeghuizen nu is en welke mate de verpleeghuizen voorbereid denken te zijn op een nieuwe golf.
Lees ook de eerdere resultaten van onderzoek naar de verruiming bezoekregeling verpleeghuizen in het volgende bericht.
Uitkomsten enquête COVID-19-maatregelen en probleemgedrag
UKON-onderzoekers hebben in de periode november 2020 - januari 2021 een online enquête afgenomen bij verschillende zorgprofessionals in verpleeghuizen. Deze enquête ging over probleemgedrag en de COVID-19-maatregelen.
In 2 factsheets worden de uitkomsten van deze enquête beknopt weergegeven. Lees verder...
Corona in het verpleeghuis, wat zijn de lessons learned binnen de UKON-organisaties? Onderzoek is gedaan op 7 thema's.
Centrale vragen:
- Wat ging goed?
- Wat kan beter?
- Welke onderzoeks- en kennisvragen zijn er?
Bekijk het interactieve PDF, waar je makkelijk en snel de resultaten kunt opzoeken.
Publicaties
Op dit moment verschijnen in wetenschappelijke tijdschriften in hoog tempo publicaties over corona. Ook UKON-professoren Raymond Koopmans en Debby Gerritsen hebben met collega's uit binnen- en buitenland artikelen gepubliceerd over de gevolgen van het coronavirus.
- De gevolgen van een geleidelijke opening van de verpleeghuizen (Duits, pg 8) (juli 2020)
- Bezoekers terug in het verpleeghuis tijdens de COVID-19-crisis: een Nederlandse studie naar de eerste ervaringen en de impact op welbevinden (juli 2020)
- COVID-19 en het effect op de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen in Nederland (juni 2020)
- Coronacrisis en palliatieve zorg (mei 2020)
IN DE MEDIA
Tijdens de coronacrisis zijn verschillende medewerkers van het UKON geïnterviewd over de resultaten van hun onderzoek naar corona.
- Niet alle verpleeghuizen automatisch op slot bij een tweede coronagolf - Radboudumc
- Interview over '10 adviezen voor psychologen in tijden van corona' - Vilans
- Prof. dr. Raymond Koopmans over de verruiming van de bezoekregeling - Radio 4
- Prof. dr. Debby Gerritsen over de verruiming van de bezoekregeling - De Volkskrant
- Prof. dr. Raymond Koopmans over de verruiming van de bezoekregeling - De Gelderlander
Kracht van het netwerk
Alle academische netwerken ouderenzorg zijn (al dan niet gezamenlijk) bezig met onderzoek naar (de impact van) corona in verpleeghuizen in Nederland.
Verschillende UKON-organisaties leveren hun bijdrage aan de diverse onderzoeken.
Dat is de kracht van een netwerk!
Onderzoek UNO Amsterdam: verspreiding in verpleeghuizen
Onlangs is het onderzoek 'COVID-19, de verpleeghuisstudie' afgerond. Om de belangrijke kennis uit dit onderzoek zo snel en efficiënt mogelijk te delen met professionals in de verpleeghuiszorg, heeft UNO Amsterdam een animatiefilm (links) en praatplaat (rechts) gemaakt
Deel de film en praatplaat via social media, stuur het naar collega's, hang de praatplaat op in medewerkersruimten... Help ons deze kennis zo breed als mogelijk te verspreiden.
10 adviezen voor psychologen bij de coronacrisis
Het UKON-expertteam psychologen heeft een document opgesteld met 10 adviezen voor psychologen voor tijdens deze coronacrisis. In de opvolgende weken hebben zij verschillende adviezen verder uitgewerkt.
Uitgebreidere informatie kan je vinden op de webpagina van het Expertteam psychologen
Psycholoog in de ouderenzorg: 10 adviezen bij de coronacrisis
Enquête probleemgedrag in verpleeghuizen tijdens coronacrisis
Veel bewoners van verpleeghuizen, hun familie en zorgmedewerkers zijn direct of indirect geraakt door de coronacrisis. Hoe zij worden geraakt is nog niet goed duidelijk, en over de gevolgen voor probleemgedrag verschillen de berichten sterk.
Het UKON heeft daarom, samen met het AmsterdamUMC, onderzocht wat de mogelijke gevolgen zijn van de coronamaatregelen voor probleemgedrag van mensen in verpleeghuizen. De enquête heeft zich specifiek gericht op behandelaren. Het Trimbos gaat onderzoek doen onder zorgmedewerkers, en zo vullen we elkaar aan.
Eerste resultaten!
Bijna 300 psychologen, artsen, verpleegkundig specialisten en andere professionals hebben gereageerd op onze oproep een enquête in te vullen. De resultaten zijn gepresenteerd in deze factsheet.
Bij vragen kun je mailen met ukon.elg@radboudumc.nl
Blog Anke Persoon
Anke Persoon is UKON-coördinator en programmaleider V&V. Toen de oproep kwam aan oud-verpleegkundigen om bij te springen in de zorg, hoefde zij niet lang na te denken. Anke hield een blog bij over haar ervaringen in het verpleeghuis, getiteld: Terug in de zorg.
Het pak en het masker
In deel drie van haar blog schrijft Anke over haar eerste dagen op een corona-afdeling. Over spanning en vooral: over de oneerlijke verdeling van beschermingsmiddelen tussen verschillende zorgsectoren. "We werken allemaal volgens de richtlijnen van het RIVM. Dus hoe kan dit nu?"
De zorg voor mensen met dementie én corona is loodzwaar. Waar de aandacht ook nu vooral uitgaat naar dalende ziekenhuiscijfers en IC-capaciteit, is er minder aandacht voor de verpleeghuizen. Van alle coronasterfgevallen vindt de helft daar plaats. De tweede golf valt zwaar, zowel voor patiënt als verpleger.
Nieuwsuur nam hierover een item op op Mijzo locatie Buurstede. Twee collega’s vertellen er meer over.
Verpleeghuis in Brabant in de coronacrisis
De Wever is één van de eerste zorgorganisaties die intensief te maken kreeg met het coronavirus. Er zijn verscheidene artikelen verschenen over de Wever in het Brabants Dagblad. Lees de artikelen over:
Interview SVRZ
De Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) interviewde SVRZ-verpleegkundige i.o. Cathelijne Verhelst, over haar ervaringen. Veel uitleg geven aan bewoners met een psychiatrische diagnose, niet te vaak het nieuws kijken en zo goed als mogelijk de protocollen naleven. “Af en toe krijg ik nog wel een knuffel van een cliënt. Dat gebeurt en kun je niet voorkomen”. Het hele interview lees je hier.
'Berichten van binnen'
Op hun website plaatst Zorggroep Maas en Waal regelmatig 'berichten van binnen': Verslagen van medewerkers of bewoners over hoe zij omgaan met de coronacrisis.
Op 9 april deed Evelien Wolbrink verslag van haar ervaringen. Zij is EVV'er op een afdeling voor mensen met dementie, waar corona is uitgebroken.
'Iedere dag hebben we een medewerker Welzijn op de woning...Dat is fantastisch voor de mensen en geeft ons even lucht en ruimte.'
#Opfleurpost
Door het hele land zien we mensen die brieven schrijven of kunstwerkjes maken om bewoners in verpleeghuizen een hart onder de riem te steken. Een mooi voorbeeld bij onze organisaties: Attent Zorg en Behandeling volgde het voorbeeld van Liemerije en deed een oproep aan kinderen in de omgeving om ‘opfleurpost’ voor hun bewoners te maken.
Hoog bezoek voor cliënten van Archipel Dommelhoef
Bij alle verpleeghuizen worden creatieve manieren bedacht om bewoners in contact te laten komen met hun familie. Het mooie initiatief ‘Hoog bezoek’ van Archipel-medewerker Jolanda Bekkers, dat ervoor zorgt dat familieleden middels een hoogwerker langs kunnen gaan bij hun naaste in hetverpleeghuis, kreeg ook aandacht van het programma ‘nietalleen.nl’ van NPO1 en is terug te zien via deze link (vanaf 3.40).
Bij Archipel Nazareth geeft de Volkskrant meegelopen (nieuw!)
Lees het aangrijpende artikel over de gevolgen van het corona-virus binnen de verpleeghuiszorg.
Haar patiënt heeft gelijk: hij is positief getest op corona, maar hij heeft geen verschijnselen. Dat ís ook niet goed te snappen.
Interview door Management Impact
ZZG Zorggroep locatiemanager Arjen van Oostveen werd geïnterviewd door Management Impact over hoe zijn werk eruitziet tijdens de coronacrisis. Van Oostveen van een woonzorglocatie waar 65 ouderen met dementie wonen. Zijn verhaal geeft een mooi inzicht in hoe er zo goed mogelijk wordt samengewerkt en in de uitdagingen die de huidige korte-termijn focus met zich meebrengt. Lees het hele interview hier.
Gebruik van de slimme bril
Bij onze partnerorganisaties De Zorggroep en de Riethorst Stromenland loopt een pilot met de slimme bril, of Smart Glass, waarmee de zorgmedewerker contact kan leggen met een verpleegkundige of arts. Deze kan dan door de ogen van de zorgmedewerker meekijken en ondersteuning bieden. De Zorggroep heeft besloten om de bril nu al te gaan introduceren, als extra hulpmiddel in tijden van corona.
Gezamenlijk in beweging bij de Zorgboog
In de Gemertse Beweegtuin geven fysiotherapeuten Anja Bierens, Anja Peeters en Devi Appelhof iedere werkdag om 11.00 uur bewegingslessen namens de Zorgboog. De ouderen kunnen meedoen vanaf hun balkon of vanuit hun woning. Het initiatief kwam onder andere van het eerstelijnsbehandelcentrum Zorgboog in Balans. Janine Kooijman, manager van Zorgboog in Balans: “De ouderen kunnen niet naar de clubjes en groepjes waar zij normaliter wel heen zouden gaan. Het is nu júist belangrijk dat de ouderen fit en mobiel blijven. Daarom kwamen onze fysiotherapeuten met dit idee. De bewoners blijven zo toch in beweging en ze kunnen genieten van de muziek.”
Het volledige artikel van het Eindhovens Dagblad over dit initiatief bij de Zorgboog lees je hier.
Communicatiekaarten bij intensieve zorg
De beroepsvereniging Logopedie en Foniatrie (NVLF) heeft drie verschillende communicatiekaarten ontwikkeld voor intensieve zorg aan coronapatiënten. Ze zijn bedoeld om de communicatie tussen zorgmedewerker en cliënt te ondersteunen. Zo kan een bewoner bijvoorbeeld aanwijzen hoeveel pijn hij heeft (VAS-score), of een pictogram of vraag aanwijzen wanneer verbaal communiceren niet lukt of te veel energie kost.
Science practitioner Eline van Buuren heeft deze kaarten verspreid op de quarantaine-afdeling bijde Waalboog.
Eline: 'Niet vergeten: Bij specifieke vragen m.b.t. de communicatie moet uiteraard de logopedist van de instelling (al dan niet op afstand) geconsulteerd worden.'
Telefonisch psychologische hulp voor familie en naasten
Stichting De Waalboog biedt telefonisch psychologische hulp aan familie en naasten die nu de bewoners van hun locaties niet meer kunnen bezoeken. Ook bewoners zelf die niet begrijpen waarom ze ineens alleen moeten blijven, krijgen extra begeleiding. De Gelderlander wijdde hier 25 maart een artikel aan.
Luisterlijn voor mantelzorgers
Ook voor mantelzorgers is dit een hele heftige tijd. Als je gewend bent om dagelijks of regelmatig op bezoek te gaan bij jouw familielid en dit nu niet mogelijk is, kan dit veel verdriet en onrust opleveren. Stichting Kalorama heeft voor mantelzorgers een Luisterlijn in het leven geroepen ☎️. Hoe het werkt, lees je hier.
Handige links en informatie
Lessons learned
Adviezen voor professionals
- Corona en palliatieve zorg (Palliaweb)
- Toolkit palliatieve zorg (Propallia/UNC-ZH)
- Praktische informatie voor fysiotherapeuten (KNGF)
- Psycholoog in de ouderenzorg: 10 adviezen bij de coronacrisis
- Behandeladvies Specialist Ouderengeneeskunde
- Preventiemaatregelen tegen besmetting met coronavirus in de verpleeghuiszorg (Vilans)
- Adviezen voor psychosociale zorg in het verpleeghuis (Zorg voor beter)
- Tips bij dementie en corona, thuis of in het verpleeghuis (Dementiezorg voor elkaar)
- Tips bij onbegrepen gedrag in tijd van corona (Zorg voor beter)
- Tips tegen eenzaamheid van verpleeghuisbewoners (Waardigheid en Trots)
- Hygiëne en beschermingsmaatregelen (Zorg voor beter)
- Hygiëne- en infectiepreventie (ZIPnet)
Zelfzorg & Ondersteuning zorgmedewerkers
- Contactpunt psychosociale ondersteuning (ARQ IVP)
- Vergeet jezelf niet! - website met tips voor zorgmedewerkers
- Webinar 'Mentale gezondheid in tijden van corona' (Min. van Defensie)
Opfrissen van zorgkennis
- KICK-portaal met 500 protocollen (Vilans)
- Crisisscholing (Extra handen voor de zorg)
Beroeps- en koepelorganisaties over corona
- V&VN (incl. meldpunt voor dilemma's, knelpunten of suggesties)
- Vilans (alles over het coronavirus in de langdurende zorg)
- Nederlands Instituut van Psychologen
- Actiz
- Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorgpsychologie
- European Federation of Psychologists' Association
Betrouwbare informatie over het coronavirus
Overig
- Coronaloket, voor inhoudelijke vragen, ideeën of goede voorbeelden (Vilans)
- COVID-19 en langdurige zorg (WHO, Engels)
- Contact op afstand (Waardigheid en Trots)
- Ready2Help (Rode Kruis)
Vilans Coronaloket
Heb je vragen of suggesties met betrekking tot de ontwikkelingen omtrent het coronavirus in jouw zorgorganisatie? Vilans heeft een virtuele plek gemaakt om deze te delen! Het UKON en de andere academische werkplaatsen ouderenzorg gaan vervolgens met deze vragen en informatie aan de slag