PAVING-program

Inleiding
Participeren in het sociale leven heeft een positief effect op gezondheid en welbevinden. Mensen met ernstige psychische aandoeningen ondervinden om diverse redenen een belemmering in participeren in het sociale leven, voor deze groep zijn participatie verhogende interventies beschikbaar. Het is onduidelijk of deze interventies helpend kunnen zijn voor de groep mensen met gerontopsychiatrische problemen. Dit betreft een kleine maar groeiende heterogene groep relatief jonge mensen die door de ontstane multimorbiditeit en complexe zorgbehoefte, naast de al aanwezige psychiatrische problemen, noodgedwongen in het verpleeghuis wonen. Zij hebben vaak een beperkt ziekte-inzicht met betrekking tot hun psychiatrische problematiek en hebben op (minimaal twee) andere domeinen problemen, namelijk op gedrag, cognitie, lichamelijke gezondheid, (i)ADL en/of sociale betrokkenheid. In het zorgprogramma gerontopsychiatrie wordt het belang van bevorderen van een zinvolle dag beschreven. Het is echter onduidelijk wat het concept participatie voor deze mensen betekent en of zij “kunnen” participeren. Bij het komen tot participeren in het sociale leven spelen de elementen “kunnen, ‘willen en ‘mogen’ een belangrijke rol. De aanwezigheid van multimorbiditeit maakt de groep mensen met gerontopsychiatrische problemen hierin extra kwetsbaar. Er is meer inzicht nodig in hun wensen en behoeften en onderkenning van de benodigde ondersteuning om te “kunnen” participeren.

Doelstelling
Met dit project willen we inzichtelijk maken wat het concept participatie voor mensen met gerontopsychiatrische problemen die in het verpleeghuis wonen betekent en het ontwikkelen en evalueren van een participatie-verhogende interventie voor hen (PAVING-programma) waarbij de verwachting is dat dit programma een positief effect heeft op hun gezondheid en welbevinden.

Methode
Het project bestaat uit verschillende onderzoeken. Samen met de mensen met gerontopsychiatrische problemen, hun naasten, zorgprofessionals en experts op het gebied van participatie voor kwetsbare doelgroepen willen we het PAVING-programma ontwikkelen: een Participatie Verhogende Interventie voor Gerontopsychiatrische verpleeghuisbewoners. Bestaande relevante kennis van participatie verhogende interventies voor mensen met een ernstige psychische aandoeningen nemen we mee door het doen van deskresearch. Met kwalitatieve studies ontdekken we hoe deze specifieke groep verpleeghuisbewoners zelf het concept “participeren in het sociale leven” zien en hoe zij nu daarin worden aangemoedigd. Met deze informatie ontwikkelen en testen we een eerste versie van de interventie, Deze wordt samen met de deelnemers geëvalueerd om het programma verder te verfijnen. Aansluitend bekijken we welke stappen nodig zijn om het PAVING-programma te integreren in de bestaande zorg voor deze doelgroep.

Planning
Het onderzoek is eind oktober 2023 gestart en duurt tot november 2028. 

Dit onderzoek vindt plaats met medewerking van zorgorganisatie Attent Zorg en Behandeling onderdeel van het UKON. Er wordt samengewerkt met Radboud Universiteit/ Hogeschool Rotterdam (Co-promotor: dr. Ton Bakker - Lector functiebehoud bij Ouderen in Levensloopperspectief bij Kenniscentrum Zorginnovatie van de Hogeschool Rotterdam). Het onderzoek wordt gefinancierd door Attent Zorg en Behandeling.