Stimulerend Leefklimaat

Een stimulerend leefklimaat betekent samen met de bewoner kijken naar zijn of haar persoonlijke wensen, behoeften en mogelijkheden. Iedere bewoner is immers uniek. Vaak nemen we uit respect voor de bewoners iets van hen over. Maar ‘rust roest’, dat is helaas hoe het werkt. Alle functies, zowel lichamelijke als mentale, die we niet inzetten, gaan verloren. Om dit tegen te gaan ondersteunen we bewoners om zo lang mogelijk een actief leven te leiden en deel uit te maken van de samenleving. Dat kan in de vorm van iets groots,  bijvoorbeeld de bewoner wil zelf (weer) een boodschap doen, maar kan ook in de vorm van iets kleins, bijvoorbeeld de bewoner kiest eigen broodbeleg.

Het creëren van een cultuur op je afdeling waarin het vanzelfsprekend is dat iedereen, bewoner en alle medewerkers, de zelfredzaamheid en de zelfregie van de bewoner ondersteunen: dat is het idee. Elke zorgorganisatie heeft een eigen werkcultuur, een eigen DNA, dat ervoor zorgt dat je samen op een bepaalde manier werkt. Een Stimulerend Leefklimaat is een cultuur die nog niet op alle locaties aanwezig is. Het is nog niet een algemeen gedachtengoed dat in je DNA verankerd zit en wat al je handelen beïnvloedt.

Het veranderen van een cultuur, een andere manier van werken en invulling van zorg, werkt alleen als iedereen dit op dezelfde manier doet. De context is belangrijk. Daarom zette we een coachingsteam in, dat  bleek de belangrijkste motor te zijn om aan de cultuurverandering te werken. Het coachingsteam is een groep collega’s, medewerkers van alle disciplines en ondersteuning. De leden zijn een vraagbaak, rolmodellen, initiatiefnemers, gaan gesprekken.

Materialen

• Handreiking - Werken aan een cultuurverandering: Dit document beschrijft wat cultuur is, hoe je hierin verandering kan aanbrengen, hoe je bewoners en medewerkers betrekt, hoe je het vorm geeft en wat vervolgstappen kunnen zijn.
• Handreiking - Ondersteunen zelfredzaamheid en zelfregie: Dit document beschrijft concreet wat de rol is van het coachingsteam, het belang van praten en het creëren van een olievlek. Ook beschrijft het concreet hoe het ondersteunen van zelfredzaamheid en zelfregie in het zorgproces uitgewerkt is en wat ieders rol hierin is.
• Bijlage - Stappenplan, werkblad & toelichting op de stappen: Deze bijlages zijn te gebruiken tijdens het gesprek wat je met bewoners voert om te ontdekken waarin deze bewoner zijn zelfredzaamheid en zelfregie wil behouden.

Totstandkoming
Dit zijn de resultaten van een actieonderzoek dat bij tanteLouise plaatsvond, in een woonzorgcentrum. Heel veel mensen waren hierbij betrokken, bewoners, professionals, vrijwilligers, medewerkers. Met name de teamleider heeft een grote rol gespeeld bij de totstandkoming. De studie is uitgevoerd door het UKON en werd gefinancierd door ZonMw.